nummer 29 - 18 november 2002
Het
EMC2-fotoalbum
De min of meer maandelijkse frequentie waaraan
de lezers van deze nieuwsbrief zo gewend waren is de laatste tijd een beetje
in het slop geraakt. De verklaring daarvoor ligt uiteraard bij de Tweede
Europese Mars Society Conventie (EMC2), die van 27 tot en met 29 september
in Rotterdam werd gehouden. De organisatie van een evenement van een dergelijke
omvang neemt veel tijd in beslag en dan wil een nieuwsbrief er wel eens bij
inschieten.
Nu de EMC2 als een geslaagd evenement in de
geschiedenisboeken van Mars kan worden bijgeschreven is er weer tijd voor
andere zaken. Voor wie er bij was in Rotterdam en herinneringen op wil halen,
of voor wie er niet bij was en wil zien wat hij of zij gemist heeft, is er
het fotoalbum.
Mars wordt groter
dan ooit
tenminste, zo zal het de komende maanden
lijken. Uiteraard blijft de grootte van de planeet gelijk maar wordt de illusie
veroorzaakt doordat Mars de Aarde weer aan het naderen is. De afgelopen zomer
was de Rode Planeet niet te zien, omdat de Zon in de weg stond. Sinds eind
september is Mars weer zichtbaar als een bleek stipje laag boven de horizon.
Tijdens de komende maanden zal dat stipje snel helderder worden, tot de
zogenaamde oppositie van 28 augustus 2003.
Mars is iedere 26 maanden in de oppositie
maar de oppositie van 2003 is een hele bijzondere. Volgend jaar is Mars,
op het moment van oppositie, ook heel dicht bij zijn perihelion, het punt
op zijn baan dat het dichtst bij de Zon, en daardoor ook bij de Aarde ligt.
De afstand tussen de twee planeten loopt daardoor terug tot slechts
55.746.199 kilometer, volgens de berekeningen van de Belgische astronoom
Jean Meeus. En daarmee is de Rode Planeet het dichtste bij in 73.000 jaar.
Wie meer wil weten en wie het spektakel met eigen
ogen wil volgen verwijzen we naar
space.com
En natuurlijk zal de Mars Society het jaar 2003
niet ongemerkt voorbij laten gaan!
MDRS weer in bedrijf
Op 9 november zijn, na een zomerstop, de
Mars-simulaties in het Mars Desert Research Station weer begonnen. De eerste
bemanning die zijn intrek heeft genomen in de habitat in Utah staat onder
commando van de Frans-Amerikaanse geoloog en schrijver Charles Frankel, ook
aanwezig op de EMC2. De samenstelling van deze crew biedt een goede gelegenheid
om de invloed van taalproblemen op het groepsproces te onderzoeken want de
ene helft van de bemanningsleden heeft Frans als moedertaal en de andere
helft Engels.
Naast Frankel bestaat de bemanning uit Pierre-Emmanuel
Paulis, kunstenaar en onderwijzer uit België, Derek Shannon, geo- en
astrobioloog uit Californie, Alain Souchier, raketingenieur uit Frankrijk,
Stacy Cusack, NASA-vluchtleider uit Texas en Hilary Bowden, BBC-verslaggever
uit Engeland.
Van 18 januari tot 2 februari 2003 zal Arno Wielders
als eerste echte Nederlandse Marsonaut deel uitmaken van een MDRS-bemanning.
Arno is als natuurkundige werkzaam bij TNO Space in Delft en tevens voorzitter
van Stichting Mars Society Nederland.
...met nieuwe kas en
meer recycling
De experimentele kas bij het MDRS heeft de sterke winden die de woestijn
van Utah kunnen teisteren niet overleefd. Deze zomer is daarom een nieuwe
kas geïnstalleerd. Deze constructie, een half ingegraven cilinder met
een lengte van 4 meter en een diameter van 5 meter, bestaat uit een stalen
geraamte met panelen van polycarbonaat, versterkt met staalkabels. Een deel
van de kas wordt gebruikt door het nieuwe water-recycling systeem van de
habitat, waaraan onder andere de Universiteit van Maryland een belangrijke
bijdrage aan heeft geleverd. Het systeem kan 180 liter per dag verwerken.
Gedurende het komende seizoen zal geprobeerd worden de kwaliteit van het
gezuiverde water te verhogen zodat het voor steeds meer doeleinden gebruikt
kan worden.
Elke maand een stuk
Mars op Aarde
Dat er op Aarde af en toe een meteoriet inslaat afkomstig van Mars is een
bekend gegeven. Een recente studie toont echter aan dat zoiets veel vaker
gebeurd dan tot nu toe aangenomen. Het onderzoek, gedaan door James Head
en Jay Melosh van de Universiteit van Arizona en Boris Ivanov van de Russische
Academie van Wetenschappen laat door middel van een computersimulatie zien
dat onze planeet ongeveer eens per maand geraakt wordt door een Mars-meteoriet.
Volgens de simulaties kan een inslag van een stuk
rots van drie kilometer diameter op Mars al zo krachtig zijn dat weggeslingerd
materiaal de ontsnappingssnelheid bereikt. Van die stukjes Mars komt uiteindelijk
ongeveer 7 procent op Aarde terecht, vaak na een ruimtereis van miljoenen
jaren. De conclusies van het onderzoek maken de kans groter dat het aardse
leven oorspronkelijk afkomstig is van Mars en pas na een reisje per
asteroïde onze planeet bereikte.
Geef de Rovers een
naam
De twee rovers, kleinkinderen van het fameuze
Marskarretje Sojourner, die NASA volgend jaar naar de Rode Planeet wil sturen
gaan nog steeds door het leven als MER-A en MER-B, waarbij MER staat voor
Mars Exploration Rovers. Die namen spreken niet echt tot de verbeelding en
om daar verandering in te brengen wordt er een prijsvraag georganiseerd.
Helaas, de meeste, zo niet alle, lezers van deze nieuwsbrief mogen niet meedoen;
deelname is slechts weggelegd voor Amerikaanse scholieren. Jammer, want welke
fameuze duos uit de wereldgeschiedenis zouden we willen laten voortleven
op Mars? Tom en Jerry? Laurel en Hardy? Lennon en MacCartney? Ali en Baba?
De redactie van deze nieuwsbrief durft een voorspelling
aan: de rovers zullen Lewis en Clark genoemd worden, naar de ontdekkingsreizigers
die lang geleden grote delen van het Amerikaanse binnenland voor het eerst
verkenden. De uitslag van de prijsvraag wordt volgend voorjaar, voor de
lancering, bekend gemaakt.
Wanneer gaan we
nou?
Er worden de laatste maanden door de verschillende
ruimtevaart-organisaties weer jaartallen genoemd voor de eerste bemande expeditie
naar de Rode Planeet. Een hoge Russische ruimtevaart-officier liet weten
dat 2014 haalbare kaart was voor het door de Russen voorgestelde internationale
Mars-project. Opvallend is dat hij op die onderneming een prijsstickertje
plakte van slechts 12 miljard euro/dollar, daarmee onze eigen rasoptimist
Robert Zubrin ver achter zich latend.
De NASA is iets voorzichtiger. Een rapport van
het NASA Exploration Team (NExT) spreekt over een L1-gateway
als eerste prioriteit, een ruimtestation in een van de Lagrangepunten waar
de zwaartekracht van Aarde en Maan elkaar in evenwicht houden. Na een terugkeer
van Amerikaanse astronauten naar de Maan zou een Marsreis rond 2018 kunnen
plaatsvinden.
In het Aurora-programma van de Europese ESA is
bemand Mars-onderzoek ook een van de lange-termijn-opties. Maar ESA denkt
dan wel aan het eind van de jaren twintig. Tegen die tijd hoopt uw webmaster
al van zijn pensioen te genieten.
Zelf geloven we bij de Mars Society dat een missie
in pakweg 2010 zonder meer mogelijk moet zijn. Dat is tenslotte even ver
in de toekomst als de landing op de Maan dat was toen John F. Kennedy in
1961 zijn befaamde speech hield. En een Maanlanding leek in die tijd veel
onwaarschijnlijker dan een Marsreis dat nu is.
En wat gaan we
zeggen?
Enkele jaren geleden hadden we bij Mars Society
Nederland een lumineus idee: The Armstrong Award: nu alvast een oneliner
verzinnen om de eerste Marslanding luister bij te zetten. We hebben nooit
iets met het idee gedaan omdat Neil Armstrong, wiens toestemming we wilden
hebben voor het gebruiken van zijn naam, moeilijk te bereiken was.
De redactie van het online magazine New Mars omzeilde
dat probleem door de prijsvraag gewoon First Words-competition te noemen.
Bij het lezen van de inzendingen en prijswinnaars rijst het vermoeden dat
het niet mee zal vallen iets te verzinnen dat Een kleine stap voor
een mens maar een enorme sprong voor de mensheid zal doen vergeten.
Er waren verschillende categorieën. In de
catagorie Most Historic ging de eerste prijs naar "Since man
started gazing at Mars, he wondered if there could be life on a planet other
than earth. Now there is." Leuk bedacht, maar te geforceerd om geschiedenis
te maken. Een andere suggestie, "In the spirit of Leif Erikson, of Columbus,
of Magellan, of Cook, and Armstrong, I set foot upon this distant shore across
the airless sea, upon this empty land soon to be filled with the laughter
and tears of the children of the Earth." is mooi gezegd, maar aanmerkelijk
langer dan Armstrongs historische woorden. Dan is Thats Two
down and the Universe to go kernachtiger. Maar het kan nog korter:
Two Worlds. One Race. United."
Veel inzenders namen hun toevlucht een citaat,
van auteurs als William Shakespeare, T.S. Eliot en Kim Stanley Robinson.
Ook Star Trek en het Transgalactisch Liftershandboek bleken passende quotes
te bevatten.
De meeste inzendingen waren grappig of in ieder
geval als zodanig bedoeld:
-"Houston, explain, 'reboot life support'?"
-"Dr. Zubrin, I presume?" -"Yeah NASA, we've
landed, but that "meters or feet" comment during our final approach was NOT
funny!"
-"And the search for Osama Bin Laden takes
another giant step..."
-"Daily Horoscope: The Earth is in Scorpio,
and we don't really know what that means."
-"What do you mean: you left the keys
INSIDE?
Wie meer historische woorden tot zich wil nemen
kan een kijkje nemen bij
New Mars.
Een echte ondubbelzinnige winnaar zien we er niet bij staan. De redactie
van Voorwaarts Mars! en het bestuur van de Stichting Mars Society Nederland
staan open voor suggesties.
laatste wijziging: 23 november 2002