Het gevaar komt niet meer van Mars

Op 29 juni gaat wereldwijd Steven Spielbergs War of the Worlds in premičre. Meer dan een eeuw geleden, in 1898, verscheen al het gelijknamige boek waar deze film losjes op gebaseerd is.

H.G.Wells, zo’n beetje de uitvinder van de buitenaardse invasie, beschreef hoe Marsbewoners hun begerige blikken op de Aarde richten en het leven van de mensen bestudeerden alsof het bacteriën onder een microscoop waren, wachtend op een geschikt moment om toe te slaan. De aliens landden op het Engelse platteland, zaaiden dood en verderf vanuit hun enorme driepotige oorlogsmachines, maar uiteindelijk… Nee, laten we de plot niet helemaal verklappen, we weten immers nog niet hoeveel Spielberg er van heel gelaten heeft..

In 1938 maakte Orson Welles een hoorspel-versie van The War of the Worlds. Hij verplaatste de actie van Engeland naar de Amerikaanse oostkust, waar het hoorspel op de radio uitgezonden werd. Hij liet de Marsmannen landen in een klein plaatsje in New Jersey en oprukken naar New York. In een tijdperk dat televisie nog niet bestond en radio de belangrijkste nieuwsbron was, zorgde dat voor grote paniek omdat veel luisteraars dachten dat Amerika echt in oorlog was met Mars.

In 1953 werd War of the Worlds voor het eerst verfilmd, door regisseur George Pal, met in de hoofdrollen Gene Barry en Ann Robinson. Dit keer speelde het verhaal zich af in Californië. Uit bezuinigingsoverwegingen – de special effects afdeling had destijds wat primitievere middelen ter beschikking dan tegenwoordig – werden de driepotige oorlogsmachines geschrapt.

Uit 1978 dateert Jeff Wayne’s muzikale versie van the War of the Worlds, een dubbelelpee met Richard Burton als verteller en verder de stemmen van onder andere Justin Hayward en Phil Lynot. Veronica maakte er nog een verdienstelijke Nederlandstalige versie van, met een hoofdrol voor Candlelight’s Jan van Veen.

En nu heeft Steven Spielberg zich dus met de nalatenschap van Wells bemoeid; voor de hoofdrol heeft hij Tom Cruise gestrikt. De vraag is wat er deze keer overgebleven is van het verhaal. Duidelijk is dat Mars in het hele script niet meer voorkomt. Dat is misschien enigszins teleurstellend voor puristen, maar ruim een eeuw Marsonderzoek sinds Wells heeft aangetoond dat van Marsbewoners, als ze er zijn, weinig gevaar te duchten is. Het gevaar moet verder weg gezocht worden, zo klein is ons zonnestelsel dus al geworden. Maar het gerucht gaat dat Spielberg in ieder geval in een opzicht trouw blijft aan Wells: de driepoten zijn terug…

De officiele War of the Worlds-site:
www.waroftheworlds.com

War of the Worlds – the historical perspective:
www.war-ofthe-worlds.co.uk